ΑΡΧΑΙΑ

( Μεταφράσεις Α΄ Γυμνασίου )

Ενότητα 2

Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα

Στην Αθήνα με φροντίδα διδάσκουν και συμβουλεύουν τα παιδιά. Πρώτον, η παραμάνα και η μητέρα και ο παιδαγωγός και ο ίδιος ο πατέρας φροντίζουν πώς θα γίνει το παιδί πολύ καλό, 

διδάσκοντάς το ποιο είναι δίκαιο, ποιο άδικο, ποιο ωραίο και ποιο άσχημο. Έπειτα, όταν φτάσουν τα παιδιά στην κατάλληλη ηλικία, οι γονείς τα στέλνουν στους δασκάλους, όπου οι δάσκαλοι της γραφής και της ανάγνωσης φροντίζουν να μαθαίνουν γράμματα και να καταλαβαίνουν αυτά που γράφονται˚ οι δάσκαλοι της μουσικής προσπαθούν με το παίξιμο της λύρας να τα κάνουν πιο ήρεμα και να εξοικειώνουν τις ψυχές των παιδιών με το ρυθμό και την αρμονία. Ακόμα, τα παιδιά συχνάζουν στα γυμναστήρια και στις παλαίστρες, όπου οι δάσκαλοι της γυμναστικής κάνουν καλύτερα τα σώματά τους για να μην αναγκάζονται να δειλιάζουν εξαιτίας της κακής σωματικής τους κατάστασης.

Ενότητα 3

Επαγγέλματα των  αρχαίων Αθηναίων

 

Οι Αθηναίοι, όπως και αυτοί που κατοικούν σε άλλες πόλεις, ασκούν πολλά επαγγέλματα στη ζωή τους για να εξασφαλίζουν τα αναγκαία. Ο Ναυσικύδης που ήταν ναυτικός φρόντιζε για τη συντήρηση του εαυτού του και των δικών του,το ίδιο έκαναν ο Ξενοφών ο έμπορος και ο Ξενοκλής ο μικροπωλητής. Ο Πολύζηλος έτρεφε τον εαυτό του και τους δούλους του από την παρασκευή αλφίτων και πολλές φορές πρόσφερε δημόσια υπηρεσία στην πόλη. Ο Γλαύκων από το Χολαργό ήταν γεωργός και έτρεφε βόδια, ο Δημέας ζούσε από τη κατασκευή χλαμύδων και πολλοί από τους κατοίκους των Μεγάρων από την κατασκευή εξωμίδων. Πολλοί από τους

πολίτες μάθαιναν μια τέχνη, όπως για παράδειγμα του μαρμαρά, του τεχνίτη του πηλού, των οικοδόμων, του τσαγκάρη, και εξασφάλιζαν τα αναγκαία για τη ζωή.

Ενότητα 4

Ένα ταξίδι επιστημονικής φαντασίας

Πλέουμε περίπου τριακόσια στάδια και αγκυροβολούμε σε ένα μικρό και έρημο νησί. Αφού μείναμε πέντε μέρες στο νησί, την έκτη ξεκινάμε και την όγδοη διακρίνουμε πολλούς ανθρώπους να τρέχουν εδώ κι εκεί στο πέλαγος, οι οποίοι έμοιαζαν με εμάς σε όλα και στο σώμα και στο μέγεθος, εκτός από τα πόδια. Αυτά τα είχαν κατασκευασμένα από φελλό. Γι΄ αυτό  το λόγο, νομίζω, ονομάζονται  Φελλόποδες. Θαυμάζουμε λοιπόν βλέποντάς να μην βουλιάζουν, αλλά να μένουν πάνω στα κύματα και να βαδίζουν χωρίς φόβο. Αυτοί μας πλησιάζουν και μας καλωσορίζουνμε ελληνική φωνή και λένε ότι βιάζονται να φτάσουν στην πατρίδα τους. Μέχρι ενός σημείου λοιπόν μας συνοδεύουν τρέχοντας δίπλα μας και έπειτα αλλάζουν δρόμο και προχωρούν ευχόμενοι σ΄ εμάς  καλό ταξίδι.

Ενότητα 5

Ο πλούτος της αττικής  γης

Κάποιοι από τους ηγέτες της Αθήνας έλεγαν ότι δήθεν γνωρίζουν το δίκαιο, αλλά λόγω της φτώχειας του λαού αναγκάζονται να είναι πιο άδικοι προς τις πόλεις. Εξαιτίας αυτού επιχείρησα να διερευνήσω, αν θα μπορούσαν με κάποιο τρόπο οι  πολίτες  να συντηρηθούν από τη χώρα τους. Αμέσως λοιπόν άρχισα να σχηματίζω τη γνώμη ότι η χώρα είναι από τη φύση της ικανή να παρέχει πάρα πολλά έσοδα. Γιατί οι εποχές εδώ είναι πάρα πολύ ήπιες. Και τα φυτά που σε άλλα μέρη ούτε καν φυτρώνουν εδώ καρποφορούν. Όπως ακριβώς η στεριά,έτσι και η θάλασσα γύρω από τη στεριά  παρέχει κάθε λογής αγαθά. Και ασφαλώς όσα αγαθά οι θεοί παρέχουν στην εποχή τους, όλα αυτά εδώ αρχίζουν πολύ νωρίς και τελειώνουν πολύ αργά. Επιπλέον η χώρα έχει και διαρκή αγαθά.Υπάρχει εκ φύσεως σ΄ αυτή άφθονη πέτρα, από την οποία κατασκευάζονται

πάρα πολύ όμορφοι ναοί και βωμοί, και πάρα πολύ κομψά αγάλματα για τους θεούς. Υπάρχουν

 και μερικές περιοχές που, όταν καλλιεργούνται, δεν φέρνουν καρπό, όταν όμως αξιοποιούνται για εξόρυξη, μπορούν να θρέψουν πολύ περισσότερους απ΄ όσους θα έτρεφαν, αν καλλιεργούνταν. Αυτές έχουν κοιτάσματα αργύρου. 

Ενότητα 6

Η ομορφιά δεν είναι το παν

Ένα  μεγάλο ελάφι  κατά την εποχή του καλοκαιριού,  επειδή διψούσε ,φτάνει σε κάποια βαθιά και καθαρή πηγή και, αφού ήπιε όσο ήθελε, παρατηρούσε τη μορφή του. Και κυρίως επαινούσε την μορφή των κεράτων του, με την ιδέα ότι ήταν στολίδι για όλο του το σώμα. Κατηγορούσε όμως  την λεπτότητα των παιδιών του, επειδή κατά τη γνώμη του δεν μπορούσαν να αντέξουν όλο το βάρος του. Κι ενώ ασχολούνταν με αυτά, ακούγεται ξαφνικά γάβγισμα σκυλιών και κυνηγοί εκεί κοντά .Άρχισε να τρέχει ορμητικά, για να ξεφύγει  και όσο έτρεχε σε ομαλό έδαφος, σωζόταν από την ταχύτητα των ποδιών του. Όταν έπεσε σε πυκνό δάσος, παγιδεύτηκε, επειδή του μπλέχτηκαν τα κέρατα .Και έμαθε εξ ιδίας πείρας ότι πράγματι ήταν άδικος, επειδή κατηγορούσε αυτά που το έσωζαν, ενώ επαινούσε αυτά που το πρόδωσαν.

Ενότητα 7

Η λύση του γόρδιου δεσμού

Ο Αλέξανδρος ,όταν έφτασε στο Γόρδιο, τον καταλαμβάνει επιθυμία να δει την άμαξα του Γορδίου και τον δεσμό του ζυγού της άμαξας. Και μεταξύ των άλλων, αυτό λεγόταν για την άμαξα, ότι όποιος λύσει το δεσμό του ζυγού της άμαξας, αυτός ήταν ορισμένο να εξουσιάσει την Ασία. Ο δεσμός ήταν από φλοιό κρανιάς και δεν φαινόταν ούτε το τέλος ούτε η αρχή του. Ο Αλέξανδρος επειδή αδυνατούσε να βρει τη λύση του δεσμού, αλλά δεν ήθελε να τον αφήσει άλυτο, μήπως αυτό προκαλέσει αναταραχή στο πλήθος, αφού τον χτύπησε με το ξίφος, έκοψε τον δεσμό και είπε ότι λύθηκε. Έτσι απαλλάχθηκε  ο ίδιος και οι σύντροφοί του από την άμαξα με την ιδέα ότι ο χρησμός για τη λύση  του δεσμού είχε εκπληρωθεί. Και πράγματι τη νύχτα εκείνη έδωσαν σημάδι βροντές και λάμψη από τον ουρανό. Γι΄ αυτόν το λόγο πρόσφερε θυσίες την επόμενη μέρα στους θεούς που του φανέρωσαν τα σημάδια και τον τρόπο λύσης του δεσμού. 

Ενότητα 11

Η αγάπη του Αλέξανδρου για τον Βουκεφάλα

 

Εκεί που δόθηκε η μάχη και στο σημείο από το οποίο ξεκίνησε και πέρασε τον ποταμό Υδάσπη, 

ο Αλέξανδρος έχτισε πόλεις. Και στη μια πόλη, σε ανάμνηση της νίκης κατά των Ινδών, έδωσε το όνομα Νίκαια, και στην άλλη έδωσε το όνομα Βουκεφάλα, για να τιμήσει τη μνήμη του αλόγου του Βουκεφάλα, που πέθανε εκεί, επειδή καταβλήθηκε από τον καύσωνα και τα γηρατειά, και αφού προηγουμένως είχε κουραστεί πολύ και είχε μοιραστεί πολλούς κινδύνους με τον Αλέξανδρο, και τον οποίο ίππευε μόνο ο Αλέξανδρος, επειδή όλους τους άλλους αναβάτες τους έριχνε κάτω από τη ράχη του και το οποίο( άλογο) ήταν μεγαλόσωμο και δυνατό.

 Και είχε (το άλογο) σημάδι ένα κεφάλι βοδιού χαραγμένο πάνω του εξαιτίας του οποίου και το

όνομα αυτό λένε ότι πήρε· άλλοι λένε ότι  είχε λευκό σημάδι στο κεφάλι του, ενώ το ίδιο ήταν μαύρο, ( σημάδι) που έμοιαζε πάρα πολύ με κεφάλι βοδιού. Αυτό το άλογο στη χώρα των Ουξίων το έχασε ο Αλέξανδρος, και έβαλε κήρυκες να πουν παντού ότι θα σκοτώσει όλους τους Ουξίους, αν δεν του φέρουν πίσω το άλογο. Τόσο μεγάλο, λοιπόν, ήταν το ενδιαφέρον του Αλέξανδρου για αυτό το άλογο.

Ενότητα 12

Αθήνα  και Ατλαντίδα

Στο νησί Ατλαντίδα συγκροτήθηκε μεγάλη και θαυμαστή δύναμη βασιλιάδων, που

εξουσίαζε όλο το νησί, και πολλά άλλα νησιά και μέρη της ηπείρου. Αυτή λοιπόν η δύναμη όλη, αφού συνενώθηκε, τον δικό σας και τον δικό μας τόπο και όλη την περιοχή που βρίσκεται μέσα στο στόμιο, επιχείρησε κάποτε να υποδουλώσει με μια και μόνη επίθεση. Τότε, λοιπόν, Σόλωνα, η δύναμη της πόλης σας έγινε ξακουστή σε όλους τους ανθρώπους  για τη γενναιότητα και το σθένος της, γιατί ξεχώρισε απ` όλες στη γενναιότητα και στις πολεμικές τέχνες  αφού έφτασε στους έσχατους κινδύνους και αφού νίκησε τους επιδρομείς έστησε μνημείο νίκης, και παρεμπόδισε την υποδούλωση  όσων δεν είχαν ακόμη υποδουλωθεί και τους άλλους με μεγαλοψυχία ελευθέρωσε. Και αργότερα, αφού έγιναν πολύ δυνατοί σεισμοί και κατακλυσμοί, το νησί Ατλαντίδα, αφού βυθίστηκε στη θάλασσα, εξαφανίστηκε· γι` αυτό, έως και σήμερα, το εκεί πέλαγος  είναι αδιάβατο και ανεξερεύνητο.

Ενότητα 13

Δάμων και Φιντίας

Τον καιρό που ήταν τύραννος ο Διονύσιος, κάποιος Φιντίας, οπαδός του Πυθαγόρα, που είχε συνωμοτήσει εναντίον του τυράννου και επρόκειτο να τιμωρηθεί, ζήτησε από το Διονύσιο χρόνο, για να τακτοποιήσει προηγουμένως όσα ήθελε· είπε μάλιστα ότι θα του παραδώσει για εγγύηση έναν από τους φίλους του. Και επειδή ο άρχοντας απόρησε, αν υπάρχει τέτοιος φίλος που τον εαυτό του στη φυλακή θα παραδώσει αντί  για εκείνον, προσκάλεσε κάποιον από τους φίλους του ο Φιντίας, ο οποίος ονομαζόταν Δάμωνας, που ήταν Πυθαγόρειος φιλόσοφος, ο οποίος μπήκε αμέσως εγγυητής.Μερικοί λοιπόν επαινούσαν την υπερβολή της αγάπης προς τους φίλους, ενώ κάποιοι κατέκριναν την επιπολαιότητα και την τρέλα του εγγυητή. Και στην καθορισμένη ώρα όλος ο λαός συγκεντρώθηκε περιμένοντας με αγωνία, αν θα τηρήσει τη συμφωνία ο Φιντίας. Και όταν πια πλησίαζε η ώρα ο Φιντίας, ανέλπιστα, στο έσχατο σημείο του χρόνου ήρθε τρέχοντας. Επειδή λοιπόν ο Διονύσιος θαύμασε ( τη φιλία τους) απάλλαξε από την τιμωρία τον κατηγορούμενο και παρακάλεσε τους (δύο) άντρες να τον δεχτούν ως τρίτο στη φιλία τους.

Ενότητα 14

Ένα άδικο παράπονο

Το λιοντάρι κατηγορούσε τον Προμηθέα πολλές φορές, επειδή τον έπλασε μεγαλόσωμο και όμορφο και πιο δυνατό από τα άλλα ζώα. Παρόλο που είμαι τέτοιος έλεγε, φοβάμαι τον πετεινό. 

Και ο Προμηθέας του έλεγε: ˝ γιατί με  κατηγορείς άδικα; Γιατί έχεις όλα τα δικά μου, όσα μπορούσα να δημιουργήσω· η ψυχή σου όμως σε αυτό μόνο δειλιάζει ˝. Το λιοντάρι λοιπόν έκλαιγε τον εαυτό του, τον κατηγορούσε για τη δειλία του και τελικά ήθελε να πεθάνει .Κι ενώ βρισκόταν σ` αυτή την κατάσταση,συναντάει έναν ελέφαντα και βλέποντάς τον να κουνάει συνεχώς τα αυτιά του, ˝ τι έπαθες ˝ , λέει, γιατί επιτέλους δε μένει ακίνητο ούτε για λίγο το αυτί σου; ˝ Και ο ελέφαντας, καθώς ένα κουνούπι πέταξε τυχαία γύρω του, ˝ βλέπεις ˝ ,είπε, ˝ αυτό το μικρό που βουίζει; ˝ Αν μπει στο αυτί μου, υποφέρω ˝. Και το λιοντάρι είπε: ˝ γιατί, λοιπόν να 

πεθάνω, αφού είμαι τόσο μεγάλος και πιο τυχερός από τον ελέφαντα, όσο δυνατότερος είναι ο πετεινός από το κουνούπι; ˝

Ενότητα 15

Η μεταμόρφωση του Λευκίππου

Η Γαλάτεια, η κόρη του Ευριτίου του Σπάρτωνα, παντρεύτηκε στην Φαιστό της Κρήτης τον Λάμπρο, το γιο του Πανδίωνα, άντρα ευγενικής καταγωγής αλλά φτωχό.Αυτός, όταν ήταν έγκυος η Γαλάτεια, ευχήθηκε να αποκτήσει αρσενικό παιδί και προειδοποίησε τη γυναίκα του ότι, αν γεννήσει κορίτσι, θα το σκοτώσει. Η Γαλάτεια γέννησε  κορίτσι. Επειδή λυπήθηκε το βρέφος και επειδή σκέφτηκε την ερήμωση του σπιτιού, ξεγέλασε τον Λάμπρο, λέγοντάς του ότι γέννησε αγόρι, και το ανέτρεφε σαν αγόρι, ονομάζοντάς το Λεύκιππο. Επειδή όμως το κορίτσι μεγάλωνε και η ομορφιά της ήταν ανώτερη από κάθε περιγραφή, η Γαλάτεια, επειδή φοβήθηκε τον Λάμπρο, πήγε στο ιερό της Λητώς και παρακαλούσε θερμά τη θεά, μήπως με κάποιο τρόπο το

κορίτσι μπορούσε να γίνει γι` αυτήν αγόρι. Η Λητώ, επειδή η Γαλάτεια συνεχώς έκλαιγε και παρακαλούσε, την λυπήθηκε και άλλαξε το φύλο του κοριτσιού σε αγόρι. Αυτή την αλλαγή  την θυμούνται ακόμα οι κάτοικοι της Φαιστού κα ονομάζουν τη γιορτή Εκδύσια, επειδή το κορίτσι έβγαλε τον πέπλο. 

π